Door Huib van Essen
Gedeputeerde Ruimtelijke Ontwikkeling, Omgevingswet, Energietransitie en Klimaat

De huidige maatschappij is complex en veranderlijk. Ruimtelijke opgaven zoals de energietransitie, natuurontwikkeling, woningbouw en bereikbaarheid zijn groot en ingewikkeld. Vaak gaat het in één gebied om meerdere, met elkaar samenhangende ontwikkelingen en opgaven.

Om deze reden is het van belang dat overheden met een brede en open blik kijken naar de fysieke leefomgeving; vanuit de mogelijkheden en kansen van een gebied.
Om tot oplossingen te komen voor de vele opgaven en uitdagingen, moet de omgeving zelf centraal gesteld worden. In samenwerking mét die omgeving, want overheden kunnen dit simpelweg niet alleen. In andere woorden: we moeten omgevingsgericht werken.

De provincie Utrecht riep daarom in 2021 het Netwerk Omgevingsgericht Werken (NOW) in het leven. Het NOW is een intern netwerk van experts die kunnen helpen bij de strategie, aanpak en uitvoering van omgevingsgericht werken. Om dit te voor elkaar te krijgen stellen we vier speerpunten centraal in deze verandering:

Om de belangen die in een gebied spelen centraal te stellen, bieden we ruimte aan het maatschappelijk initiatief. Deze ruimte vereist dat we niet vooraf zelf met een blauwdruk komen, maar de omgeving in staat stellen zelf makkelijker en sneller in actie te komen. Dit kan alleen als we onszelf proactief en toegankelijk opstellen naar de omgeving toe. De missie van het NOW is om de provincie Utrecht hierin te faciliteren en deze werkwijze aan te jagen. Dit vraagt interesse in en kennis van het gebied. Lokale gebiedskenmerken hebben immers grote invloed op wat ergens wel of niet werkt en past. Denk aan bodem en water als startpunt voor iedere nieuwe keuze. 

Dit laat onverlet dat het ook tot de rol en taken van de provincie behoort om de voortgang van het geheel te bewaken en te zorgen voor een goede balans in alle opgaven. Kortom, een uitnodigende houding naar initiatieven en een heldere regie op de som der delen. Vandaar ook het vierde speerpunt hierboven. 

Deze Terugblik biedt inzicht in de manier waarop het NOW in het eerste jaar dat zij actief was, heeft gewerkt om dit doel te bereiken. We vertellen meer over het NOW, we laten we zien bij welke projecten het NOW betrokken was en welke kansen en knelpunten we daarbij hebben gezien en geagendeerd. 

Ik wens u veel leesplezier en inspiratie.