Grote hoefdieren, zoals reeën zijn beschermd. Wanneer ze schade of overlast veroorzaken, mag je alleen onder heel strikte voorwaarden ingrijpen.
In onze drukbevolkte provincie leven mensen en dieren met en naast elkaar. Soms botsen de belangen.



We beschermen de natuur
Bij het samenleven met dieren moeten we er rekening mee houden dat ze beschermd zijn volgens de Omgevingswet. Daarin staat dat je dieren niet mag doden, verjagen of verstoren. Voor enkele soorten geldt nu nog een uitzondering, zoals de houtduif en de vos. Omdat ze regelmatig en in het hele land schade veroorzaken, mogen jagers ze onder vastgestelde voorwaarden doden.
Dieren niet verstoren
In natuurgebieden mag je geen activiteiten beginnen die dieren verstoren. Dit mag alleen in uitzonderlijke situaties. Je hebt dan een vergunning nodig en mag bijvoorbeeld alleen buiten het broedseizoen werken.
Steden en dorpen
Ook in steden en dorpen wonen dieren. Tegelijkertijd worden er woningen en kantoren gebouwd, verbouwd, geïsoleerd of gesloopt. In deze situaties mag je nesten en verblijfplaatsen niet zomaar verwijderen of beschadigen. Om gemeenten hierbij te helpen heeft de provincie Utrecht in 2023 als eerste provincie Soortenmanagementplannen (SMP) ontwikkeld. Ze maken het eenvoudiger om bij bouwwerkzaamheden rekening te houden met dieren.
Automobilisten worden gewaarschuwd voor overstekend wild om aanrijdingen te voorkomen.
“Je mag dieren niet doden, vangen of verstoren. Dat is vastgelegd in de Omgevingswet.”

Vogels kunnen fruit aanpikken.
Vergoeding van schade
De schade door verschillende diersoorten is de afgelopen jaren flink gestegen. In 2023 betaalde de provincie Utrecht bijna 3,4 miljoen euro aan tegemoetkomingen.
Samenleven met ganzen
Ganzen zijn beschermde dieren. Voor soorten die hier in de winter verblijven - zo'n 130.000 ganzen - hebben we speciale gebieden aangewezen waar ze kunnen rusten en eten. We houden goed in de gaten of of er voldoende van deze geschikte plekken zijn.
Wanneer een agrariër overlast heeft van ganzen, moet hij er eerst zelf alles aan doen om het probleem aan te pakken. Bijvoorbeeld door ganzen te verjagen met hulp van drones of lasers of door - onder voorwaarden - een jager in te schakelen. Blijft er schade optreden, dan kan een agrariër een tegemoetkoming aanvragen bij de provincie.
Doden van dieren
Om schade en overlast te beperken staat de provincie in sommige gevallen het doden van dieren toe. Maar hiervoor gelden strikte voorwaarden. De uitgangspunten hiervoor hebben we opgeschreven in het Omgevingsprogramma Faunabeleid en Monitoring (OFM). Inwoners en natuurorganisaties hebben hierover meegedacht.
Aanpak van overlast door dieren
Dieren zorgen soms voor overlast. Zoals ganzen die graslanden kaal eten en vogels die het fruit van telers aanpikken. Of dassen die langs de spoorlijn voor gevaarlijke situaties zorgen en het treinverkeer ontregelen. In dit soort situaties is ingrijpen noodzakelijk, maar dat kan niet zomaar.

“Voor ganzen die hier overwinteren hebben we speciale gebieden om te eten en te rusten.”
Sinds 2023 is de wolf gevestigd op de Utrechtse Heuvelrug.
Terugkeer van de wolf
Een bijzondere gebeurtenis in de Utrechtse natuur is de vestiging van de wolf, na meer dan 150 jaar afwezigheid. Sinds 1979 is de wolf een beschermd dier. Dit heeft ervoor gezorgd dat de aantallen weer toenemen. In 2024 heeft de eerste roedel zich op de Utrechtse Heuvelrug gevestigd en er zijn inmiddels ook welpen.
Uitdagingen
De terugkeer van de wolf is een succes voor de natuur, maar brengt ook uitdagingen mee. Zo neemt het aantal aanvallen van wolven op vee, met name schapen, toe. Ook zijn er incidenten geweest tussen wolven en honden en wolven en mensen.
Samenleven mogelijk maken
We zetten ons in om samenleven met de wolf mogelijk te maken. Daarom informeren we dierhouders over het nemen van beschermende maatregelen, is er subsidie voor wolfwerende rasters en vergoeden we schade aan vee. Inwoners vertellen we wat zij moeten doen bij een ontmoeting met een wolf. Om nieuwe incidenten met wolven te voorkomen, hebben terreinbeheerders en gemeenten in bepaalde gebieden een aanlijnplicht voor honden ingesteld.




Grote hoefdieren, zoals reeën zijn beschermd. Wanneer ze schade of overlast veroorzaken, mag je alleen onder heel strikte voorwaarden ingrijpen.
In onze drukbevolkte provincie leven mensen en dieren met en naast elkaar. Soms botsen de belangen.





In de winter verblijven
in onze provincie zo'n
ganzen. Dit aantal is de afgelopen
jaren stabiel gebleven. Het gaat om de grauwe gans, kolgans en brandgans.
We proberen ganzen op sommige plekken te verjagen. Met succes. Op deze plekken is de schade met ruim
% verminderd.
Ieder jaar vinden in onze provincie zo'n
aanrijdingen met reeën plaats.
Dat is 10% van het aantal reeën
dat we jaarlijks tellen.
Sinds 2023 is de wolf gevestigd op de Utrechtse Heuvelrug.
Terugkeer van de wolf
Een bijzondere gebeurtenis in de Utrechtse natuur is de vestiging van de wolf, na meer dan 150 jaar afwezigheid. Sinds 1979 is de wolf een beschermd dier. Dit heeft ervoor gezorgd dat de aantallen weer toenemen. In 2024 heeft de eerste roedel zich op de Utrechtse Heuvelrug gevestigd en er zijn inmiddels ook welpen.
Uitdagingen
De terugkeer van de wolf is een succes voor de natuur, maar brengt ook uitdagingen mee. Zo neemt het aantal aanvallen van wolven op vee, met name schapen, toe. Ook zijn er incidenten geweest tussen wolven en honden en wolven en mensen.
Samenleven mogelijk maken
We zetten ons in om samenleven met de wolf mogelijk te maken. Daarom informeren we dierhouders over het nemen van beschermende maatregelen, is er subsidie voor wolfwerende rasters en vergoeden we schade aan vee. Inwoners vertellen we wat zij moeten doen bij een ontmoeting met een wolf. Om nieuwe incidenten met wolven te voorkomen, hebben terreinbeheerders en gemeenten in bepaalde gebieden een aanlijnplicht voor honden ingesteld.
“Voor ganzen die hier overwinteren hebben we speciale gebieden om te eten en te rusten.”

“Je mag dieren niet doden, vangen of verstoren. Dat is vastgelegd in de Omgevingswet.”
Vogels kunnen fruit aanpikken.
Vergoeding van schade
De schade door verschillende diersoorten is de afgelopen jaren flink gestegen. In 2023 betaalde de provincie Utrecht bijna 3,4 miljoen euro aan tegemoetkomingen.
Samenleven met ganzen
Ganzen zijn beschermde dieren. Voor soorten die hier in de winter verblijven - zo'n 130.000 ganzen - hebben we speciale gebieden aangewezen waar ze kunnen rusten en eten. We houden goed in de gaten of of er voldoende van deze geschikte plekken zijn.
Wanneer een agrariër overlast heeft van ganzen, moet hij er eerst zelf alles aan doen om het probleem aan te pakken. Bijvoorbeeld door ganzen te verjagen met hulp van drones of lasers of door - onder voorwaarden - een jager in te schakelen. Blijft er schade optreden, dan kan een agrariër een tegemoetkoming aanvragen bij de provincie.
Doden van dieren
Om schade en overlast te beperken staat de provincie in sommige gevallen het doden van dieren toe. Maar hiervoor gelden strikte voorwaarden. De uitgangspunten hiervoor hebben we opgeschreven in het Omgevingsprogramma Faunabeleid en Monitoring (OFM). Inwoners en natuurorganisaties hebben hierover meegedacht.
Aanpak van overlast door dieren
Dieren zorgen soms voor overlast. Zoals ganzen die graslanden kaal eten en vogels die het fruit van telers aanpikken. Of dassen die langs de spoorlijn voor gevaarlijke situaties zorgen en het treinverkeer ontregelen. In dit soort situaties is ingrijpen noodzakelijk, maar dat kan niet zomaar.

Automobilisten worden gewaarschuwd voor overstekend wild om aanrijdingen te voorkomen.
Steden en dorpen
Ook in steden en dorpen wonen dieren. Tegelijkertijd worden er woningen en kantoren gebouwd, verbouwd, geïsoleerd of gesloopt. In deze situaties mag je nesten en verblijfplaatsen niet zomaar verwijderen of beschadigen. Om gemeenten hierbij te helpen heeft de provincie Utrecht in 2023 als eerste provincie Soortenmanagementplannen (SMP) ontwikkeld. Ze maken het eenvoudiger om bij bouwwerkzaamheden rekening te houden met dieren.
Dieren niet verstoren
In natuurgebieden mag je geen activiteiten beginnen die dieren verstoren. Dit mag alleen in uitzonderlijke situaties. Je hebt dan een vergunning nodig en mag bijvoorbeeld alleen buiten het broedseizoen werken.
We beschermen de natuur
Bij het samenleven met dieren moeten we er rekening mee houden dat ze beschermd zijn volgens de Omgevingswet. Daarin staat dat je dieren niet mag doden, verjagen of verstoren. Voor enkele soorten geldt nu nog een uitzondering, zoals de houtduif en de vos. Omdat ze regelmatig en in het hele land schade veroorzaken, mogen jagers ze onder vastgestelde voorwaarden doden.